Ponad dwieście pielęgniarek, pielęgniarzy oraz położnych reprezentujących placówki podstawowej opieki zdrowotnej, opieki długoterminowej z regionu świętokrzyskiego oraz Świętokrzyskie Centrum Onkologii wzięło udział w konferencji naukowo-szkoleniowej pt. Opieka nad pacjentem onkologicznym w środowisku domowym, która odbyła się 21 listopada 2025 r. w Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach.

Organizatorami wydarzenia było Świętokrzyskie Centrum Onkologii oraz Świętokrzyska Izba Pielęgniarek i Położnych w Kielcach. Celem konferencji było propagowanie koncepcji zintegrowanej opieki nad pacjentem z chorobą nowotworową. Jednym z kryteriów współdziałania w systemie opieki zdrowotnej jest znajomość problemów pielęgnacyjnych pacjentów związanych z terapią onkologiczną oraz wdrażanie zasad optymalizujących plan opieki pielęgniarskiej w środowisku domowym.

Patronat honorowy nad konferencją objęła Dyrekcja Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w Kielcach: prof. dr hab. n.med. Stanisław Góźdź – dyrektor ŚCO, dr hab.n.med. Jolanta Smok-Kalwat - zastępca dyrektora ds. klinicznych oraz Małgorzata Kiebzak - zastępca dyrektora ds. operacyjnych.

Świętokrzyską Izbę Pielęgniarek i Położnych reprezentowała Ewa Mikołajczyk – przewodnicząca, Ewa Nowak-Stromczyńską oraz Jacek Gawłowski - zastępcy przewodniczącej, a także Beata Lazarek – sekretarz i Izabela Bugaj - skarbnik.

W wydarzeniu uczestniczyli również konsultanci wojewódzcy: Małgorzata Kryczka - konsultant wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa opieki paliatywnej oraz Eliza Walczyk-Sieczka - konsultant wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa onkologicznego.

Jak wyjaśniła Mariola Gołąbek, zastępca dyrektora ŚCO ds. pielęgniarstwa, pomysłodawczyni tego spotkania, idea konferencji pokrywa się z misją Świętokrzyskiego Centrum Onkologii, którą jest kompleksowe leczenie i bezpieczeństwo chorego. - Chcemy, żeby ta misja rozciągnęła się również na środowisko domowe pacjenta. Jak słyszeliśmy w wystąpieniach, pacjent ma bardzo dużo problemów pielęgnacyjnych. Znakiem naszych czasów jest samotność chorego, ponieważ wielu młodych ludzi wyjechało i ludzie starsi mieszkają sami. Często jedyną osobą kontaktową jest pielęgniarka środowiskowa, która widzi te problemy pacjentów. Dlatego ważne jest żeby ona miała czujność onkologiczną, wiedzę i żeby była tą osobą, która pójdzie do lekarza, zasygnalizuje problem, czy skontaktuje się z nami, specjalistami z ośrodka onkologicznego – powiedziała.

Konferencję otworzył wykład plenarny dr n. med. Anny Huruk-Kuchinki, pełnomocnika dyrektora ŚCO ds. wdrożenia Krajowej Sieci Onkologicznej, stanowiący wprowadzenie w najnowsze założenia onkologicznej polityki zdrowotnej. Pani doktor omówiła model organizacji i zarządzania  opieką onkologiczną z perspektywy Krajowej Sieci Onkologicznej. Zespół pielęgniarek z Kliniki Onkologii Klinicznej - Anna Sławińska, Agnieszka Kuźma oraz Justyna Falana - przybliżył uczestnikom problemy pacjenta z chorobą nowotworową leczonego systemowo. Dr n. o zdr. Jadwiga Zapała, koordynator ds. pielęgniarstwa w Klinice Hematologii i Transplantacji Szpiku ŚCO  omówiła specyfikę opieki nad pacjentem hematoonkologicznym. Natomiast  problematykę pielęgnowania w środowisku domowym pacjenta z odczynem popromiennym wywołanym radioterapią przedstawił zespół pielęgniarek w składzie: Klaudia Stęplewska, Halina Piotrowicz oraz dr n. med. Renata Stępień z Kliniki Radioterapii ŚCO. Znaczenie wsparcia żywieniowego pacjenta w trakcie leczenia onkologicznego przedstawiła dietetyk Dominika Wzorek oraz pielęgniarki: Halina Piotrowicz i dr n. med. Małgorzata Kaczmarczyk. W dalszej części skoncentrowano się na problemach pielęgnacyjnych pacjentów z wytworzonymi stomiami. Rodzaje urostomii i problemy pielęgnacyjne wynikające z ich posiadania omówiła Małgorzata Kaniewska. Doświadczeniami z prowadzenia pacjentów w Poradni Stomijnej ŚCO podzieliła się Małgorzata Gajek oraz Jolanta Jarząb. Model opieki nad pacjentem z tracheostmią realizowany w Klinice Otolaryngologii, Chirurgii Głowy i Szyi omówiła Edyta Gondek, koordynator ds. pielęgniarstwa.

W ocenie Ewy Mikołajczyk, Przewodniczącej Świętokrzyskiej Izby Pielęgniarek i Położnych, tym, co sprawia największą trudność pielęgniarkom POZ w opiece nad pacjentem onkologicznym w środowisku domowym, jest niepewność,  czy wiedza, którą posiadają, jest aktualna w kontekście tego chorego. - Czasem strach przed tym, że zrobią coś niewłaściwego, blokuje panie pielęgniarki w działaniu. Dlatego bardzo ucieszyliśmy się z inicjatywy Świętokrzyskiego Centrum Onkologii, bo czasem to, że pacjent nie ma czegoś wykonanego w POZ nie bierze się stąd, że pielęgniarka nie chce tego zrobić, ale stąd, że ma te poważne wątpliwości. Inicjatywy takie jak ta konferencja służą temu, żeby tych wątpliwości nie było. Bardzo się cieszę z doboru treści, ponieważ są one bardzo praktyczne. Jestem przekonana, że panie, które dzisiaj w tej konferencji uczestniczyły, na pewno będą miały mniejsze wątpliwości. Mam nadzieję, że na kolejne inicjatywy związane z tego typu wiedzą, będą zgłaszały się jeszcze chętniej – dodała.   

Konferencję podsumowano następującymi rekomendacjami:

• wzmocnienie czujności onkologicznej poprzez dokładne przeprowadzenie wywiadu z pacjentem oraz wykonanie badania fizykalnego,
•  edukacja pacjenta i jego rodziny w zakresie czynników narażenia na nowotwory,
•  poszerzanie kompetencji pielęgniarskich w zakresie opieki onkologicznej w środowisku domowym pacjenta z włączeniem w ten proces jego rodziny. Rekomendacja jest szczególnie istotna w odniesieniu do pacjentów z zawansowanym procesem nowotworowym, gdzie wyczerpane zostały możliwości terapeutyczne.