Prof. dr hab. n.med. Marcin Pasiarski: szczepmy się, bo immunologia rządzi naszym życiem
Z dumą informujemy, że dr hab. n. med. Marcin Pasiarski – kierownik Kliniki Hematologii i Transplantacji Szpiku Świętokrzyskiego Centrum Onkologii odebrał nominację profesorską za całokształt działalności naukowo- badawczej. W swoich badaniach pan profesor koncentruje się na mechanizmach podnoszenia odporności pacjentów onkologicznych, co przekłada się na poprawę wyników leczenia przeciwnowotworowego.
Profesor dr hab. n. med. Marcin Pasiarski jest specjalistą chorób wewnętrznych, hematologii i immunologii klinicznej, kielczaninem, absolwentem Uniwersytetu Medycznego w Lublinie (tam również uzyskał w 2009 roku stopień doktora nauk medycznych). Od 2001 roku pracuje w Świętokrzyskim Centrum Onkologii. Od 2011 roku kierował najpierw oddziałem hematologii, a od 2014 roku Kliniką Hematologii i Transplantacji Szpiku w ŚCO. Od 2015 roku pełni funkcję konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie hematologii, jest wykładowcą Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. W kierowanej przez niego Klinice dokonano 14 kwietnia 2015 roku pierwszej w województwie świętokrzyskim autotransplantacji szpiku (przeszczepu krwiotwórczych komórek macierzystych pobranych wcześniej od chorego w okresie remisji choroby). Pod jego kierunkiem w tym ośrodku prowadzone były badania naukowe nad oceną efektywności szczepień przeciwko streptococcus pneumoniae (dwoinka zapalenia płuc) u chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową i gammapatię monoklonalną o nieustalonym znaczeniu (na ich podstawie uzyskał w 2015 r. tytuł doktora habilitowanego w dziedzinie nauk medycznych). Schemat szczepień dla pacjentów onkologicznych, opracowany w Klinice Hematologii i Transplantacji Szpiku ŚCO we współpracy z Uniwersytetem Medycznym w Lublinie, podnoszący efektywność podawanych szczepień do ponad 60% (podczas gdy schematy stosowane do tej pory w leczeniu chorych ze schorzeniami onkohematologicznymi dawały 20 proc. skuteczność), był prezentowany na zjeździe Europejskiego Towarzystwa Hematologicznego w Mediolanie w 2014 roku oraz na zjeździe Amerykańskiego Towarzystwa Hematologów w San Francisco w 2014 roku.
Profesor Marcin Pasiarski jest członkiem komitetu sterującego projektu CAR-Net, którego zadaniem jest opracowanie polskiej wersji terapii adoptywnej (CAR-T), a także ekspertem projektu edukacyjnego Zdrowie-Człowiek-Profilaktyka, służącego profilaktyce chorób zakaźnych w lokalnych społecznościach i miejscach pracy. 14 lutego 2024 r. dr hab. n.med. Marcin Pasiarski otrzymał nominację profesorską za całokształt działalności naukowo-badawczej. Uroczyste wręczenie nominacji odbyło się 25 kwietnia w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.
Tytuł profesora nadawany jest osobom ze stopniem doktora habilitowanego za wybitne osiągnięcia naukowe lub artystyczne. W Polsce nadaje go Prezydent RP. Wniosek o nadanie tytułu profesora składa osoba zainteresowana do Rady Doskonałości Naukowej, która ocenia go na podstawie opinii 5 recenzentów.
Immunologia i hematologia niosą nadzieję
Jak przyznaje prof. Marcin Pasiarski, jego fascynacja immunologią czyli nauką o mechanizmach odporności, zaczęła się podczas studiów medycznych, kiedy działał w kole naukowym immunologii. - Immunologia łączy się z hematologią, ponieważ większość chorób hematologicznych wywodzi się z układu mielo lub limfoidalnego, czyli tych, z których wywodzi się układ odpornościowy. Obie dziedziny są więc splecione nierozłącznie. Badania, prowadzone w jednej, przekładają się bezpośrednio na drugą dziedzinę. Mając obraz dwóch tych specjalności widzi się znacznie więcej niż mając tylko jedną - tłumaczy.
Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku ŚCO jako jeden z pierwszych ośrodków Polsce wprowadziła oznaczanie i monitorowanie poziomu immunoglobulin i podawanie tych przeciwciał u chorych na przewlekłe białaczki i chłoniaki. Dzięki temu spadła ilość zakażeń infekcyjnych i powikłań, co poprawiło wyniki leczenia tych pacjentów.
Pionierski program szczepień dla pacjentów onkohematologicznych
W oparciu o swoje badania prof. Pasiarski opracował pierwszy w Polsce i Europie program szczepień przeciwko pneumokokom dla chorych onkologicznie, chroniący ich przed pneumokokowym zapaleniem płuc i sepsą. Ze szczepień, w ramach projektu, dofinansowanego przez samorząd województwa świętokrzyskiego z Europejskiego Funduszu Społecznego, skorzystało w latach 2019-2023 ok. 5,5 tys. pacjentów z rozpoznanymi nowotworami złośliwymi, takimi jak – rak płuca, rak piersi, rak trzonu macicy, rak szyjki macicy, rak jelita grubego, rak odbytnicy, rak pęcherza moczowego, przewlekła białaczka limfocytowa.
– Jeśli pacjent z nowotworem w trakcie terapii onkologicznej zapadnie na poważną infekcję, jego terapia przeciwnowotworowa musi być przerwana. Może to skutkować szybszym nawrotem choroby. Mniej infekcji i powikłań w postaci zapalenia płuc przekłada się na bardziej systematyczne podawanie chemioterapii, a to z kolei na lepszy wynik samego leczenia onkologicznego – wyjaśnia prof. Marcin Pasiarski.
Program „Szczepienia dla chorych onkologicznie” doczekał się wielu regionalnych odsłon, między innymi w woj. mazowieckim, lubelskim, śląskim, a województwo świętokrzyskie było wskazywane jako lider w zakresie wdrażania szczepień ochronnych.
Będą nowe badania nad poprawą efektywności leczenia i program szczepień
W planach są kolejne projekty naukowo-badawcze. W Klinice Hematologii i Transplantacji Szpiku ŚCO będą prowadzone nowe badania, oparte o biologię molekularną, w chorobach limfoproliferacyjnych w kierunku wykrywania wczesnych wznów i poprawy efektywności leczenia. Rozwijane będą komercyjne i niekomercyjne badania kliniczne czyli dostęp do nowych leków. Poszerzony zostanie także program szczepień dla pacjentów onkologicznych.
Profesor Marcin Pasiarski podkreśla, że systematyczne przyjmowanie szczepień ochronnych rzeczywiście zabezpiecza i jest niezwykle istotne u chorych, którzy mają rozpocząć leczenie przeciwnowotworowe. - Powinniśmy iść w kierunku profilaktyki zakażeń, zwłaszcza w kontekście tego, że niezależnie od wprowadzanych nowych terapii, czy to będzie CAR-T, czy immunoterapie, powodują one głęboki defekt układu odpornościowego, więc pomyślenie o zabezpieczeniu chorych w ten sposób jest niezwykle istotne – dodaje. - Pandemia pokazała nam, że szczepienia ratują życie, dlatego warto i należy się szczepić – wskazuje ekspert dodając, że według CDC (Center for Disease Control and Prevention –) już sama choroba nowotworowa jest traktowana jako wtórne upośledzenie odporności i jest wskazaniem do rozpoczęcia szczepień ochronnych.
Serdecznie gratulujemy Panu Profesorowi osiągnięć naukowych!
Zdjęcia: Przemysław Keler/ Kancelaria Prezydenta RP
